Những năm từ 1695 – 1750 thật sự là giai đoạn rất khó khăn cho các tín hữu Công giáo Ireland : nhà thờ bị đóng cửa, các giám mục bị trục xuất, nhiều linh mục bị ép phải rời đi. Tuy vậy, các linh mục vẫn tiếp tục cử hành thánh lễ ngoài trời, sử dụng các tảng đá làm bàn thờ. Rõ ràng thánh lễ luôn giữ một vị trí quan trọng trong cuộc sống người dân Ireland, dù trong những giai đoạn bị bức bách nhất.
Theo tiến sĩ Hilary Bishop – Ðại học Liverpool (Anh), đã nghiên cứu và thành lập một website về các tảng đá đặc biệt này cho biết: “Ðây là những di sản quan trọng của người Ireland. Những khối đá đã giữ cho đức tin được vững vàng xuyên suốt thời kỳ hà khắc đó. Nếu cộng đồng Gaelic không dự lễ với những bàn thờ đặc biệt này, có lẽ đức tin khó có thể được gìn giữ”.
Cho đến nay, tiến sĩ Bishop đã nghiên cứu các tảng đá ở Cork, Mayo, Galway thuộc giáo phận Clogher, và công bố những phát hiện trên website do bà lập ra findamassrock. com. Bà kêu gọi sự giúp đỡ trong việc tìm kiếm và bảo quản những tảng đá – bàn thờ trước khi chúng biến mất khỏi ký ức của người dân địa phương. Nữ chuyên gia bày tỏ: “Tôi chỉ có thể dựa trên quan điểm của mình về những nghiên cứu mà tôi đã thực hiện cho đến ngày nay. Tôi cho rằng đến một lúc nào đó thế hệ sau sẽ ít quan tâm đến các tảng đá – bàn thờ, cũng như sự liên quan giữa các tảng đá này và tôn giáo. Nếu ai đó biết được mà không chia sẻ thông tin thì các di sản độc đáo này sẽ không còn được biết đến”. Hiện tại có khoảng 400 tảng đá được ghi nhận, trong đó có nhiều tảng đá có khắc dấu thánh giá. Tiến sĩ Bishop tin rằng vẫn còn rất nhiều tảng đá được sử dụng làm bàn thờ thời kỳ đó.
